Metody
To kompleksowa metoda badania i leczenia pacjentów z chorobami stawowo-nerwowo-mięśniowymi. Metoda wykorzystywana jest głównie w ortopedii, tam gdzie ręcznie (manualnie) można poprawić stan tkanek, które są źródłem dolegliwości bólowych. Specyficzne techniki badania i leczenia obejmują więc:
- mięśnie - powięzie, brzuśćce, ścięgna, przyczepy do kości
- stawy - chrząstka stawowa, torebka stawowa i więzadła
- nerwy - korzenie nerwowe, nerwy długie kończyn
- krążki międzykręgowe (dyski) - wypukliny, przepukliny
Metoda pod taką nazwą po raz pierwszy zaprezentowana została przez twórców (Freddy Kaltenborn i Olaf Evjenth) w 1972 roku w Kanadzie. Prof. F. Kaltenborn przekazywał zdobytą przez siebie wiedzę już od 1954 roku. Obecnie mając ponad 90 lat dalej wspiera swoich następców. Wiedza, którą usystematyzował razem z Prof. Olafem Evjenthem jest obecnie przekazywana przez nauczycieli zrzeszonych w międzynarodowej organizacji Kaltenborn-Evjenth OMT (K-E OMT - patrz poniżej). Zakres tej wiedzy jest olbrzymi. Jej korzenie pochodzą z:
- medycyny ortopedycznej / J.H. Cyriax oraz J.B.Mennell
- osteopatii / A. Stoddard
- chropraktyki / A.Cramer
- fizjoterapii i sportu / Oddvar Holten
Będąc fizjoterapeutą i mając tak znamienitych nauczycieli prof. F. Kaltenborn specjalnie dla grupy zawodowej fizjoterapeutów scalił wiedzę z zakresu medycyny ortopedycznej, osteopatii i chiropraktyki. Razem z Prof. Olafem Evjenthem opracował również dużą ilość własnych, oryginalnych technik manualnych stosowanych w badaniu i leczeniu dysfunkcji narządu ruchu. Wiele z nich zostało przejętych przez inne systemy terapii manualnej na całym świecie.
Metoda dr Ackermanna zajmuję się czynnościowymi zaburzeniami aparatu ruchu, często wynikającymi z braku aktywności fizycznej oraz nadmiaru przeciążeń struktur ciała wynikających z współczesnego trybu życia. Nie ma terapii, która jest cudownym lekiem na wszystko. Jak w każdej terapii należy wnikliwie zweryfikować wskazania do jej użycia. Diagnostyka obrazowa, specyficzne testy i palpacja to nieodzowny wstęp przed wykonaniem korekcyjnych technik terapii. Około 85% pacjentów zgłaszających się do lekarza z bólami kręgosłupa cierpi na bóle okolicy krzyżowej, które w większości mają podłoże funkcjonalne. W przypadkach funkcjonalnych takich jak: przykurcze mięśni, zmiany kompensacyjne ruchu, oraz subluksacje danych segmentów, efekty metody są szybkie i spektakularne. Doświadczenia kliniczne instytutu obrazują, iż pacjenci cierpiący na problemy funkcjonalne, nabywają często wtórne, strukturalne zaburzenia m.in: choroby stawowe o charakterze zwyrodnieniowym, czy przepukliny dyskowe. Zaawansowanie zaburzeń strukturalnych zależy od wieku pacjenta oraz długości występowania problemu. Istotnym zaburzeniem funkcjonalnym wpływającym na ból kręgosłupa jest zmiana statyki ciała. Patologiczne ustawienia miednicy, skutkujące różnicą długości kończyn dolnych, oraz zaburzenia funkcji w okolicy lędźwiowego odcinka kręgosłupa mogą powodować zmiany w ustawieniu kolejnych segmentów.
Dr Wilhelm Paul Ackermann opracował i usystematyzował na podstawie swojego doświadczenia klinicznego, sposób reakcji układu nerwowego i mięśniowo - szkieletowego na brak równowagi w obrębie miednicy. Swoje badania w, których opisał często przewidywalne schematy procesów kompensujących nierównowagę statyczną nazwał regułą 80 % Ackermanna. Pokazuje ona, że zaburzenia w obrębie miednicy wpływają na cały kręgosłup jako łańcuch biomechaniczny, aż do zablokowania stawu szczytowo-potylicznego. Reguła 80% Ackermanna stanowi wyłącznie pomoc dla terapeuty w znalezieniu właściwych segmentów. Nieodzownym czynnikiem poprzedzającym terapie jest szczegółowa diagnoza, badanie, oraz testy ruchomości i przemieszczeń stawowych. Stosowanie technik korekcyjnych powinno być bezbolesne, gdyż jest to warunek konieczny do efektywnego przeprowadzenia terapii.
Manipulacje Krótkodźwigniowe HVLA to ruch terapeutyczny wykonywany z dużą szybkością i małą amplitudą w różnych zakresach i kierunkach danego stawu, także przy końcu tego zakresu. Określa się go również jako manualną technikę wykorzystującą bierne przesunięcie struktur stawowych, wykonane z dużą szybkością i małą amplitudą stosowaną w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych i przywrócenia funkcji.” Manipulacji często towarzyszy charakterystyczne „kliknięcie stawu”.
Korzystne efekty manipulacji stawów:
Efekty mechaniczne:
- przywrócenie utraconej ruchomości
- korekcyjna zmiana ustawienia powierzchni stawowych
- rozerwanie połączeń między włóknami kolagenowymi
- zwiększenie rozciągnięcia torebki stawowej i struktur okołostawowych
- uwolnienie zablokowanego krążka stawowego
Efekty neurofizjologiczne:
- zmniejszenie odczuwalnego bólu, ból miejscowy zostaje wyhamowany
- poprawa aktywacji mięśni poprzez torowanie aktywności mięśni głębokich i powierzchownych oraz tonizację mięśni powierzchownych
Wybrane wskazania do przeprowadzenia zabiegów manipulacji stawów:
- ograniczona ruchomość stawowa, zablokowanie stawu, niemobilność
- dysfunkcja somatyczna
- uwolnienie zrostów
- łagodzenie objawów bólowych
- odruchowe rozluźnienie mięśni
- funkcjonalne skrócenie kończyny spowodowane rotacją miednicy
Instrument Assisted Soft Tissue Mobilisation to nowoczesna forma terapii służąca do mobilizowania i manipulowania tkanek za pomocą specjalnie zaprojektowanych przyrządów.
IASTM zyskało uznanie i popularność na całym świecie ze względu na swój korzystny mechanizm działania m.in:
- Zmniejszenie bólu lokalnego i dystalnego.
- Stymulację proliferacji, rekrutacji fibroblastów, czyli komórek odpowiadających za wytwarzanie macierzy zewnątrzkomórkowej (ECM), oraz kolagenu. ECM to miejsce w którym zachodzą wszystkie procesy naprawy i regeneracji tkanek miękkich.
- Poprawa mobilności blizn i rozrywanie zrostów. Zrosty powstałe podczas gojenia, często powodują ograniczenie zakresu ruchu poprzez hamowanie pracy mięśni i innych tkanek. Z klinicznego punktu widzenia ma to ogromne znaczenie, aby rozerwać niewłaściwe połączenia i zainicjować proces przebudowy, aby uzyskać pełen zakres ruchomości.
- Zmniejsza sztywność i poprawia funkcję stawów, poprzez uwalnianie powięziowych napięć i restrykcji, oraz aktywację mechanoreceptorów. Powięź to tkanka włóknista rozciągająca się na całym ciele, pod skórą otaczająca wszystkie narządy, mięśnie, nerwy, ścięgna. Napięcie powięziowe może powodować ból w odległych miejscach na ciele, oraz nieprawidłowe wzorce ruchowe.
IASTM pokazał ciekawy klinicznie wynik przyspieszenia gojenia więzadeł. Po 4 tygodniach terapii więzadło było 43.1% mocniejsze i 39.7% sztywniejsze niż więzadła nieleczone, grupy kontrolnej. Dodatkowo zaobserwowano lepsze uformowanie włókien kolagenowych, w badaniu mikroskopowym.(autor: Wilson et al.)
Zawodnicy uczelniani uprawiający football amerykański po 6 tygodniach leczenia za pomocą IASTM uzyskali znaczną poprawę zakresu ruchomości i eliminację bólu (autor: Melham et. al.)
Akupunktura Medyczna jest nowym podejściem do akupunktury wschodu, wykorzystującym wiedzę medycyny nowoczesnej i integracji jej z tradycyjną medycyną chińską. Starożytna wiedza na temat akupunktury z dalekiego wschodu, została zasymilowana i przebadana przy użyciu współczesnych metod diagnostycznych. Akupunktura to świetne narzędzie do walki z bólem. Używana na świecie jako metoda wspomagająca trapię chronicznych dolegliwości bólowych:
- kręgosłupa
- bólu spowodowanego chorobą zwyrodnieniową stawów
- migrenowych bólów głowy
- bólu stawów skroniowo-żuchwowych
Akupunktura niesie ze sobą dodatkowe korzyści. Wielu z nas nie wie, że stymulacja odpowiednich punktów na ciele, pobudza procesy naprawcze, przyspiesza regeneracje, działa uspokajająco i wpływa na pracę narządów wewnętrznych. Akupunktura to świetne narzędzie wspomagające leczenie:
- stanów nerwicowo – depresyjnych
- zaburzeń hormonalnych
- zaburzeń alergicznych i odpornościowych
- schorzeń górnych dróg oddechowych
- przewlekłych stanów zapalnych zatok i gardła
- chorobach żołądka i dwunastnicy
- zespole jelita drażliwego
- schorzeniach neurologicznych
- leczeniu niepłodności
- chorobie nadciśnieniowej
Sucha igłoterapia
Metoda ta polega na eliminowaniu, poprzez nakłuwanie, mięśniowo-powięziowych punktów spustowych. Igłowane punkty (Trigger Points) to wyczuwalne palpacyjnie zgrubienia powięzi, które po uciśnięciu wyzwalają ból - często promieniujący i odtwarzający dolegliwości pacjenta.
Igły wykorzystywane do technik Suchego igłowania / Medycznej akupunktury są bardzo cienkie. Podczas w.w zabiegów zachowana jest sterylność obowiązującej podczas wykonywania nakłuć ciała. Igły są jednorazowe i sterylne zapakowane.
Masaż tkanek głębokich to forma terapii tkanek miękkich, której celem jest leczenie zaburzeń w układzie mięśniowo-powięziowym. Metoda opiera się na specyficznym rozluźnianiu tkanek, poprawie ich ruchomości, oraz uwolnieniu od napięć. Bogactwo technik pozwala terapeucie pracować na najgłębiej położonych mięśniach. Za każdą techniką idzie konkretny cel. Terapeuta wykonuje ruchy bardzo precyzyjnie, i powoli, w miejscach wymagających rozluźniania. Zabieg rozpoczyna się oceną funkcjonalną pacjenta obejmującą badanie napięcia, ruchomości i bolesności struktur. Ilość wykonania, czas, siłę i kierunek technik, wyznacza informacja zwrotna płynąca z ciała pacjenta.
Masaż tkanek głębokich – efekty:
- działanie przeciwbólowe
- zwiększenie zakresów ruchu
- obniżenie poziomu stresu
- zwiększenie elastyczności tkanek
- likwidacja punktów spustowych
- poprawa funkcji układu ruchu pacjenta
- poprawa czynności i odżywienia mięśni
- poprawa ukrwienia
- przyspieszenie regeneracji tkanek
- poprawa mobilności mięśni i powięzi
Medyczny Trening Rehabilitacyjny to szeroki zakres specjalistycznych ćwiczeń rehabilitacyjnych. MTR jest podstawowym narzędziem do przywracania i poprawy sprawności fizycznej, obejmującym podstawy treningu ruchowego, stabilizacyjnego oraz zakresu kontroli motorycznej. Terapeuta po ocenie najsłabszych ogniw naszego ciała, zleca indywidualnie dobrane ćwiczenia. Medyczny trening terapeutyczny to fundament przywracania funkcji aparatu ruchu, zarówno do sportu zawodowego jak i amatorskiego.